Financiële uitgangspunten en keuze scenario

Dan begin ik met agendapunt 9: de financiële uitgangspunten en een keuzescenario. Het doel van dit voorstel is om aan de Raad voor te stellen de financiële uitgangspunten, conform bijlage één, vast te stellen. Ook wordt gevraagd een besluit te nemen over het uitwerken van het scenario 'gerichte keuzes'. Aan wie kan ik in de eerste termijn het woord geven? De heer Bruins van de ChristenUnie, ja.

Ja, dank u, voorzitter. Op zich kunnen wij redelijk instemmen met het voorliggende raadsvoorstel. Wel hebben wij nog een amendement en een motie over dit onderwerp. En met uw goedvinden wil ik die graag voordragen.

U gaat hem voordragen; zelfs dat klinkt heel spannend. Ja, en dat mag. Gaat uw gang, ja.

Ja, dank u wel. Wij willen het college verzoeken het besluit aan te passen. Dit houdt in dat de financiële uitgangspunten voor de Perspectiefnota en de Meerjarenbegroting 2025-2028 worden vastgesteld. Ten eerste, het vaststellen van scenario A 'Gerichte keuzes' en scenario B 'Inkomsten verhogen', zoals beschreven in bijlage twee, voor het opstellen van de Perspectiefnota 2025 en de Meerjarenbegroting die daaraan gekoppeld is. Tot zover.

Dank u wel, dit wordt motie M1. Het wordt een amendement.

Ik vergeet het natuurlijk weer. Dat heb ik niet alleen bedacht. Dat heb ik samen bedacht met de heer Mohammed Korkmaz van de VVD, John van Loon van 50PLUS en Tino Schouten van de Lijst Schouten. En dan de motie. Ook daarvan zal ik mij beperken tot het, nou ja, gedeelte van de dikte. En wat doe ik? Het college oproepen? Wij constateren dat op Europees, landelijk en provinciaal niveau via fondsen en subsidies vaak extra middelen te verkrijgen zijn voor projecten van gemeenten, verenigingen, stichtingen en het midden- en kleinbedrijf. Men is nu niet altijd op de hoogte van de mogelijke subsidies en fondsen die zouden kunnen bijdragen aan de diverse initiatieven. Dit geldt ook voor de gemeente Baarn zelf. De gemeente Baarn heeft momenteel geen specifieke capaciteit voor de verwerving van externe subsidies en de lobby hiervoor bij instellingen. En door onbekendheid met subsidies en fondsen worden er kansen nu niet benut. Wij zijn van oordeel dat de gemeente Baarn en andere initiatiefnemers geholpen zouden zijn bij het makkelijker en vindbaar maken van de verschillende subsidiemogelijkheden en fondsen. Een specialistische medewerker die zich bezighoudt met deze subsidies en fondsen kan zichzelf mogelijk meervoudig terugverdienen, en dat heeft zich inmiddels ook bewezen bij andere gemeenten. En wij roepen dan ook het college op om te onderzoeken of het vinden van externe financieringsstromen van meerwaarde zou kunnen zijn binnen de gemeente Baarn. Te onderzoeken of er gerichte deskundigheid moet worden aangetrokken binnen de afdeling Financiën en welke kosten dit met zich meebrengt. Bij de Perspectiefnota 2025 een plan van aanpak te presenteren over hoe wij binnen de gemeente gerichter dit kunnen oppakken. En financiële ruimte te creëren in 2026 door de inzet van deze subsidies en fondsen. Tot zover.

Dank u wel, meneer Bruins, en ook dank voor de korte versie. Zit niet helemaal naar beneden, hè? Dat is mede ingediend door Mike Koenders van Voelbaar Baarn en John van Loon van 50PLUS, en dit wordt motie M1. Dat was uw eerste termijn, of had u verder iets toe te voegen? Ik denk het wel voor u, oké, dank. De heer Van Hardeveld van het CDA.

Dank u wel, voorzitter. Wij vinden het goed dat er geanticipeerd wordt op financieel lastige jaren en we vinden het belangrijk dat we onszelf niet voor de gek houden met wensdenken. Laten we ons bijvoorbeeld niet rijk rekenen met de mogelijke opbrengsten van de Baarnsche Zoom. Noch een roze bril, noch een heel donkere bril is nodig. Het is belangrijk dat wij met helder zicht werken en met de juiste gegevens. En om die reden hebben wij een amendement en een motie opgesteld.

Ja, als u eerst het amendement wilt voorlezen.

Het amendement besluit wordt dat de financiële uitgangspunten voor de Perspectiefnota en de Meerjarenbegroting 2025-2028 gewijzigd vastgesteld dienen te worden. Het scenario A, gerichte keuzes, zoals beschreven in bijlage twee, zal worden gehanteerd voor het opstellen van de Perspectiefnota 2025 en de Meerjarenbegroting 2025-2028. Eventuele specifieke voorstellen voor dekking uit de reserves zullen aan de gemeenteraad ter instemming worden voorgelegd. Korte toelichting: De nota 'Financiële uitgangspunten' geeft duidelijke indicaties dat we, naast bezuinigingen en verhoogde baten, ook reserves als dekkingsbron kunnen inzetten. Genoemd worden onder andere bestemmingsreserves en het weerstandsvermogen. Ondergrenzen worden genoemd; reserve niveaus die miljoenen lager liggen dan wat we nu hebben. De impact op lange termijn heeft invloed op de al zeer lage solvabiliteit, en het loslaten van jarenlang opbouw en prudent reservebeleid wordt daarmee op de helling gezet. Het te kiezen scenario moet zich vooral richten op dekking door middel van bezuinigingen of verhogingen van baten en reserves. Een vrije val moet geen onderdeel uitmaken van de uitgangspunten en kan alleen worden ingezet bij uitzonderlijke situaties, en alleen met expliciete toestemming van de Raad. Dit amendement wordt mede ingediend door de heer Korkmaz namens de VVD, de heer Bruins namens de ChristenUnie en de heer Schouten namens de lijst Schouten. Dat wat betreft het amendement, dank u.

Dank u wel, dat wordt moment A2. Nu de motie?

De motie roept het college op om bij de perspectiefnota en bij de begroting, bij de berekening van het mogelijke tekort, de normale regels te volgen die ook voor een reguliere begroting gelden. Dit betekent dat expliciet rekening gehouden moet worden met inflatie en kostenstijgingen bij de vaststelling van het tekort. Ten tweede, om voor de bespreking van de perspectiefnota in de Raad duidelijk aan te geven voor welke onderdelen van de begroting zero-based budgeting wordt toegepast, wat de huidige stand van zaken is met betrekking tot deze aanpassing en wanneer men de voltooiing ervan kan verwachten. Het is essentieel dat dit voor de vaststelling van de perspectiefnota duidelijk is. Deze motie wordt mede ingediend door de heer Korkmaz namens de VVD en de heer Bruins namens de ChristenUnie. Dat was het voor dit moment. Dank u.

U wel, meneer Van Hardeveld. Aan wie kan ik het woord geven? De heer Bosman, en dan kom ik bij de heer Schouten. Dank u.

Dank u, meneer de Voorzitter, voor het woord. Het Rijk is nog steeds van plan om jaarlijks 3 miljard te korten op de bijdrage aan de gemeenten. Het is goed dat het college daarop anticipeert, want we gaan dat in Baarn zeker merken. Minder inkomsten betekent minder ruimte in de begroting, en het is een politieke keuze hoe we dat gaan oplossen. Voor GroenLinks staat voorop dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen, en dat willen we zo houden. We zullen niet accepteren dat de inwoners die het al moeilijk hebben, last gaan krijgen van minder geld van het Rijk. De kaasschaafmethode valt daarmee voor ons bij voorbaat af, want dan lijdt iedereen pijn. We kunnen instemmen met het voorstel om bij het opstellen van de perspectiefnota en de meerjarenbegroting scenario-gerichte keuzes te hanteren. Kijk waar lucht in de begroting zit, waar het misschien een tandje minder kan, en ook hoe je meer geld kunt binnenhalen. En dat betekent wat ons betreft ook niet meer geld op de plank laten liggen dan nodig. We willen af van de fixatie op de hoogte van de algemene reserve. Het klinkt logisch dat je je algemene reserve afstemt op de risico's die je loopt. Veel gemeenten doen dat al. Wat betreft de amendementen en de moties, daar kom ik op terug na de reactie van het college.

Dank u wel, prima, dank u wel. De heer Schouten van lijst Schouten.

Dank u wel, voorzitter. Voor ons ligt een voorstel vanuit het college. Dit gaat over scenario's betreffende financiële uitgangspunten. Een hele mond vol, maar het komt er kort op neer dat de kans op bezuinigingen steeds groter wordt. Wij als raad moeten bezuinigen. Hoe gaan we dat dan doen? Voorzitter, dat is een keuze die je als raad niet graag voorgelegd krijgt, maar toch moeten we er een besluit over nemen. Ik zal altijd eerlijk zijn: ik zal voorstemmen, maar wel met tegenzin, want een bezuinigingsopgave die enkel en alleen op wat over onze regering te schrijven is, hoorde ik tijdens het debat. Ondanks het probleem dat bij de landelijk opererende partijen aangekaart moet worden door de lokale fracties, gaat er voorlopig niets veranderen. Dit zal straks wel voelbaar zijn voor onze inwoners, maar daar zullen ze in Den Haag geen minuut minder om slapen. Hoe dan ook, ik wil er eigenlijk verder niet al te veel woorden aan vuil maken. Ik stem voor het voorstel. Daarnaast wil ik alvast een paar reacties geven op de verschillende amendementen. Het amendement aangaande de verruiming van de keuze voor scenario's die beter toegevoegd kunnen worden, steun ik deels. Het is helder dat dekking uit reserves alleen met toestemming van de raad kan. Wat nog in stemming gebracht mag worden, sla ik even over. Dank u wel. De motie van ChristenUnie en 50PLUS aangaande het slim benutten van maatschappelijke financiering steun ik niet, voornamelijk omdat de volgordelijkheid in de opdrachtformulering niet met elkaar strookt. En de motie van het CDA aangaande duidelijkheid over de cijfers van het tekort en zero-based budgeting steun ik vooralsnog niet. De reden hiervoor is dat ik, om eerlijk te zijn, geen idee heb waar ik ja tegen zeg, ook niet na een dappere poging van de heer Van Hardeveld van het CDA. Dank u wel.

Dank u wel, meneer Schouten. De heer Korkmaz van de VVD.

Voorzitter, twee weken geleden hebben meerdere partijen hun zorgen uitgesproken over het financiële ravijn dat in zicht is. Het dilemma van bezuinigen of extra inkomsten genereren en het toevoegen van meerdere bestemmingsreserves, waardoor de Raad zijn begrip verliest, is naar onze mening niet goed. Om een gezond financieel beleid te voeren, waren naar onze mening enkele toevoegingen en aanpassingen nodig. Deze zijn aangevuld met een aantal moties en amendementen die zojuist zijn aangekondigd. Voorzitter, wij wachten nog even af op de beantwoording door de portefeuillehouder voor de resterende punten. Dank u wel.

Dank u wel, meneer Korkmaz. Mevrouw Bruijstens, PvdA.

Ja, dank u, voorzitter. Door de regering is een aanzienlijke wijziging aangebracht in de financiering van de gemeenten, wat resulteert in een ravijn in het jaar 2026. In Barendrecht zal een structureel begrotingstekort van 1,2 miljoen euro ontstaan, oftewel een tekort van 2% van onze totale begroting. Het doel van het college is om bij scenario A het begrotingstekort in de toekomst met structurele aanpassingen te dichten. De fractie van de Partij van de Arbeid heeft hier het meeste vertrouwen in; immers, verlaging van onderhoudskosten zal een positief effect hebben. Kritisch kijken en gezamenlijk met andere gemeenten de kosten van de gemeenschappelijke regelingen aanpakken, kan een structurele kostenverlaging bewerkstelligen. Dan moeten we natuurlijk wel de regelingen aanpakken die drukken op de begroting. Zo zal bijvoorbeeld bij de ID en de VRU ook het kijken naar subsidies zinvol zijn. Maar we moeten wel bedenken dat subsidies in het algemeen incidenteel zijn en dat we natuurlijk ook op zoek moeten naar structurele verlagingen van uitgaven of verhogingen van inkomsten. In die rekensom zul je zorgvuldig moeten kijken welke maatschappelijke waarde je absoluut voor de gemeente, dus voor onze inwoners, wilt behouden. Voorzitter, de aanpassing van de financiële uitgangspunten is een verduidelijking en dus wat ons betreft een verbetering. Dat betekent dat wij zullen instemmen met het voorstel, dus met de financiële uitgangspunten, en we kiezen voor scenario A. Wat betreft de moties en amendementen, daar zal ik zo meteen op terugkomen.

Dank u wel, mevrouw Bruijssens. Mevrouw Koenders van VoorBaarn.

Dank u wel, voorzitter. VoorBaarn zal straks alle moties en amendementen individueel behandelen, we zullenaangeven hoe we daarover denken. Wij hebben zelf ook een amendement ingediend en ik zou dat graag willen toelichten, als dat mag en als u dat kort en bondig wilt doen. Heel graag. Wilt u dat ik alleen het nieuwe dictum of het besluit voorlees? Ja hoor, dat kan. Aan het huidige besluit wordt het volgende toegevoegd: punt 3, dat eventuele voorstellen voor verhoging van de onroerendezaakbelasting (OZB) voorzien dienen te worden van een cijfermatige onderbouwing die aantoont dat deze inkomsten nodig zijn en aangewend gaan worden om essentiële voorzieningen in stand te houden. De toelichting daarop is dat de nota financiële uitgangspunten duidelijke indicaties geeft dat verhoging van de OZB kan bijdragen aan het structureel dichten van een eventueel tekort in de meerjarenbegroting 2025-2028. Echter, in het coalitieakkoord 2022-2026 is hierover afgesproken, en ik citeer: "Baarn is en blijft terughoudend in het verhogen van de lokale lasten. We streven ernaar om de onroerendezaakbelasting de aankomende periode niet meer te laten stijgen dan met het inflatiepercentage. Aanvullende verhoging van de OZB is alleen bespreekbaar als dat nodig is om essentiële voorzieningen in stand te kunnen houden." In het verlengde van deze afspraak verwachten wij van het college dat een eventueel voorstel tot verhoging van de OZB niet alleen ter instemming aan de gemeenteraad wordt voorgelegd, maar dat dit voorstel dan tevens voorzien wordt van een cijfermatige onderbouwing, in de zin dat deze inkomsten inderdaad nodig zijn en aangewend worden om die essentiële voorzieningen ook in stand te houden. Dit is niet alleen voor een afgewogen oordeelsvorming door de raad van belang, maar tevens belangrijke informatie in de communicatie naar onze inwoners en met name naar woningeigenaren, waarvan bekend is dat zij naar verwachting tot 2050 voor aanzienlijke uitgaven kunnen komen te staan in verband met de energietransitie. Dank u wel.

Dank u wel, mevrouw Koenders. Dan wordt dat amendement 3. Wie wil er nog in deze termijn spreken? Mevrouw Struijk van D66, ga uw gang, alstublieft.

Dank u, voorzitter. Op de valreep houd ik het kort. Wij kunnen ons prima vinden in het voorgestelde scenario en de financiële uitgangspunten die het college voorstelt. Deze wijzigingen geven het college iets meer bewegingsruimte om de komende jaren tot een sluitende begroting te komen, zonder daarbij de bodem van de schatkist te bereiken. De algemene reserve is op dit moment vrij hoog, en dat vinden we niet passend bij de huidige situatie. Daarom kunnen wij ons goed vinden in de koppeling van de hoogte van de algemene reserve aan de risicoparagraaf, want de risico's moeten immers goed afgedekt worden. Wij zullen dan ook voor het voorstel stemmen en ook wij komen straks nog terug op de moties en amendementen. Dank u.

Hartelijk dank, mevrouw Struik, en meneer Van Loon, 50PLUS.

Dank u wel, voorzitter. Wij kunnen ook heel kort zijn. 50PLUS zal zeker vóór stemmen en geeft de voorkeur aan scenario A. Wij zijn mede-indieners van amendementen en moties, en wij geven ook deels de voorkeur aan scenario B, om dat te combineren met scenario A, maar daar komen we later nog op terug. Dank u wel.

Dank u wel, meneer Van Loon. Dan ga ik over naar de beantwoording door het college van de portefeuille. Wethouder Prakke zal dan reageren op de drie amendementen, de twee moties en evenzovele andere opmerkingen.

Ja, dank u wel, voorzitter. Laat ik in ieder geval mijn waardering uitspreken voor iedereen die steun geeft aan het scenario en ook meedenkt en helpt bij het onderbouwen van de situatie waar we in terecht gaan komen. En terecht, dat hebben we liever anders gezien. We zouden het liever anders zien, als het Rijk gewoon de middelen zou laten toenemen die alle gemeenten nodig hebben om uitvoering te kunnen geven aan landelijk beleid en aan lokale wensen en ambities die we hier hebben. Maar goed, de vooruitzichten zijn nog niet dat er snel een nieuw kabinet is, dus laten we ons voorbereiden op de situatie in 2026 en verder. Laat ik de amendementen en de moties doornemen. Ik begin met mijn amendement A1 met betrekking tot het toevoegen van scenario B. Deze motie kunnen wij ondersteunen. We zien het echt als de knop voor subsidies om die mee te nemen in de perspectiefnota om het daarin uit te werken. Wat het vraagt om die knop ook later in te gaan zetten, dus praktisch is het eigenlijk scenario A met een extra knop om de inkomsten door subsidies te vergroten. In de perspectiefnota, zoals gezegd, nemen we dan deze knop op en gaan we uitzoeken wat het vraagt om deze knop, zoals ik het nogmaals noem, te gaan inzetten bij de begroting. Dan brengen we in beeld wat de incidentele en structurele kosten zijn en wat de potentiële opbrengst is. We willen wel graag in het kader van het managen van verwachtingen aangeven dat deze knop niet echt laaghangend fruit is, laat ik het zo zeggen. Het beeld dat soms wordt neergezet is dat het heel veel kansen biedt, omdat er al allerlei subsidies, mogelijkheden en fondsen zijn, maar die komen niet vanzelf naar ons toe. Daar moeten we echt in gaan investeren, zoals ook in de debatten door de raad is gezegd, om die dan ook binnen te halen. En dan zit je vaak nog met maximale medefinancieringspercentages en andere praktische zaken, daarnaast nog de vraag of de provincie het ondersteunt om eventuele subsidies in de toekomst mee te nemen als dekking voor structurele tekorten. Maar het is een interessante optie en knop die we in de perspectiefnota willen meenemen. Dus dan is het de combinatie van die knop in scenario A op te nemen. Dan gaan we door naar amendement A2 en dat gaat over de dekking uit de reserves. Eerlijk gezegd is datgene wat hier staat datgene wat we ook doen. Dus we mogen niets uitgeven als de raad daar niet in heeft ingestemd. Alle zaken die gedekt moeten worden, worden aan uw raad voorgelegd, ook als ze gedekt worden uit de algemene reserves, dus autorisatie daarvan wordt gevraagd bij de begroting of bij de tussenrapportage of bij aparte raadsvoorstellen als het nodig is, of bij de jaarrekening als het resultaatbestemming daartoe positief is en dat gaan we toevoegen aan de algemene reserve. Dus eigenlijk is dit ook bij de financiële uitgangspunten het beleid. Wij komen altijd naar u toe als we iets willen financieren door middel van de algemene reserve of door een bestemmingsreserve, dan is uw raad daarvoor aan zet om daar toestemming voor te geven. Dus ja, het amendement schetst feitelijk de gebruikelijke gang van zaken. Dan naar amendement A3 en dat gaat over de OZB. Laat ik zeggen, het is een interessant amendement, want eigenlijk zijn twee woorden essentieel hierin, en dat zijn het woord 'essentiële voorzieningen'. Dat kan iedereen, omdat het ook een politieke afweging is, anders interpreteren. Wat zijn dan de essentiële voorzieningen? En een interessant woord is 'als het nodig is'. Ja, als het nodig is. We hebben allerlei andere knoppen, dus is het wel of niet nodig? Je kunt dit amendement op vele manieren heel moeilijk interpreteren, maar we begrijpen de strekking daarachter dat u eigenlijk zegt: we willen een goede onderbouwing hebben op het moment dat we die knop gaan inzetten en waarvoor we dat nodig hebben. En nee, dat willen we ook doen. Daar gaan we ook aan werken, dus wat dat betreft is dit amendement begrijpelijk, maar in die zin ook overbodig, omdat we dit eigenlijk al gaan doen. Maar we moeten natuurlijk aan u gaan uitleggen en voorstellen hoe we dat gat denken te gaan dichten. En als we die knop voor OZB-verhoging gaan inzetten, waarom wij denken dat het nodig is in verhouding tot de andere instrumenten. Dus dat was amendement A3. Dan motie 1 met betrekking tot het slim leren benutten van maatschappelijke financiering. Ja, in onze ogen komt eigenlijk deze motie nu te vroeg. Als we kijken naar het amendement over de vraag om subsidies bij scenario A te betrekken, dan kunnen we dat amendement overnemen. Dan komen we bij de perspectiefnota bij u terug, want dan gaan we er al mee aan de slag en dan brengen we in beeld wat de incidentele en structurele kosten en de potentiële opbrengsten van de knop subsidies zijn. Als u nu al wilt overgaan tot uitvoering van deze motie, dan moeten we echt bij wijze van spreken morgen iemand gaan inhuren die dit allemaal moet gaan uitwerken en onderzoeken. Wij stellen voor om het stapsgewijs te doen. Laten we eerst bij de perspectiefnota de knop aan u schetsen, de mogelijkheden, de kansen, en als u dan zegt dat het interessant is en dat we daarmee door willen gaan, dan brengen we in beeld wat het gaat kosten om dit soort zaken te gaan onderzoeken, maar dan doen we het stap voor stap. Dus deze motie komt eigenlijk net iets te vroeg, laat ik het zo zeggen. En dan als laatste motie M2, met betrekking tot het eerste punt. Gaat het om de normale regels hanteren? Ja, dan zou ik eigenlijk zeggen: natuurlijk, dus we hanteren de normale regels. Maar volgens mij bestaat er een verschil van inzicht tussen het CDA en het college over wat de normale regels zijn. Wat wij altijd doen, is alleen het eerste jaar indexeren als het gaat om de kosten en de opbrengsten, dus in dit geval voor 2025, en daarna doen we dat niet. Dat doen we altijd, dan trekken we gewoon die lijn door omdat we geen indexatie over indexatie willen doen. De bijlage 3 die erbij zit bij de stukken, dat is gewoon de systematiek en die blijven wij ook hanteren. De verwachting van het CDA is, als zij het hebben over de normale procedure, dat we wel die inflatie over die inflatie toepassen. Maar dat is niet de systematiek die wij hebben toegepast en ook niet willen gaan toepassen, omdat je dan eigenlijk je hele begroting heel erg aan het opblazen bent op basis van allerlei onzekerheden. Dus het is eigenlijk flauw om te zeggen dat punt een kan ik overnemen, maar dan hebben we een verschil van inzicht. Dat probeer ik uit te leggen over wat de normale procedure is, maar ik hoop dat het nu helder is. Voor 2.2 met betrekking tot zero-based budgeting, ja, dat vind ik op zich een goed punt. Ik denk dat we u wat nadrukkelijker in mee moeten nemen in wat we daarin gaan doen, hoe we dat gaan doen, wat de planning daarvoor is, welke onderwerpen we gaan aanpakken. Dus we proberen dat, denk ik, met eind maart, begin april rond die tijd met een RIB aan u toe te sturen, dan heeft u ruim voor de perspectiefnota gewoon wat meer inzicht in welke stappen we zetten als het gaat om zero-based budgeting. Wat dat betreft is de motie, nou ja, punt twee hebben we eigenlijk ook niet een motie voor nodig. Dat gaan we gewoon doen, dus die toezegging hebt u al in huis. Tot zover, voorzitter, dank u.

Dank u wel, wethouder Prakke. Gaan we over naar de tweede termijn? Ik heb al een aantal aankondigingen gehoord van partijen die gaan reageren op de moties en amendementen, dus we gaan het rondje maken. Heeft u nog andere vragen? De heer Van Hardeveld van het CDA, dank u.

Dank u wel, voorzitter. Het lijkt me handig dat ik gewoon nog even de amendementen en de moties doorneem. Amendement A betreft het vergroten van de keuzemogelijkheden door scenario B toe te voegen. Dat kunnen en zullen wij ondersteunen; dat lijkt me duidelijk. Amendement twee, ons eigen amendement, samen met de VVD, ChristenUnie en Lijst Schouten, gaat over de dekking van de reserves. Deze mag alleen na toestemming van de gemeenteraad plaatsvinden. Formeel heeft de wethouder natuurlijk gelijk als hij zegt dat het al zo werkt. Ik wil alleen de wethouders eigen woorden citeren, die hij bij herhaling in de raad heeft uitgesproken. En daar gaat hij letterlijk: "Als u, en daarmee wordt de raad bedoeld, zegt 'nee, dat is niet een knop waar we aan willen draaien', dan blijft de nota reserves en voorzieningen zoals die nu is." En dat is wat wij nu met dit amendement zeggen: "Nee, dat is niet een knop waar wij aan willen draaien." Dus dat amendement wil ik sowieso graag handhaven. Ik kijk even naar mijn mede-indieners, maar ik zie wat geknik. Amendement drie betreft de voorwaarden bij een OZB-verhoging. Het is juist de uitleg die de wethouder hierbij geeft als hij zegt: "Ja, wat zijn essentiële functies?" Nou, een stukje tekstverklaring maakt het eigenlijk nodig dat dit zo duidelijk mogelijk aan de raad wordt voorgelegd. We weten allemaal hoe gevoelig de drie letters OZB liggen, dus laten we dat maar vooral goed onderbouwen in de raad. Wij zullen dat steunen. Motie één van ChristenUnie en 50PLUS gaat over maatschappelijke financiering of het genereren van extra inkomsten. Daar zijn wij natuurlijk altijd voor, maar volgens ons, als wij straks de motie om scenario B toe te voegen gaan aannemen, en daar lijkt het op, dan zit dat daar al in. Dan is dat verder een kwestie van uitwerking. Daarbij willen we nog wel opmerken dat het in de motie over het vrijmaken van budget in 2026 wordt genoemd. Het is heel gebruikelijk dat dit soort zaken met een bureau of wat dan ook op een 'no cure, no pay'-basis gebeurt. En dat zouden we dan ook van harte willen adviseren. Maar wij gaan ervan uit dat met het aannemen van amendement A en het toevoegen van scenario B dit vervolgens aan het college zelf is. Wat betreft motie twee van het CDA: de wethouder geeft aan dat wij uitgaan van aanpassing van de cijfers voor het komende jaar, indexatie onder andere voor inflatiecorrectie. De meerjarenbegroting gaat over de jaren tot 2028 en wij... Ik had het in mijn inleiding over een roze bril en een zwarte bril. Nou, wij willen graag waken voor een te roze bril en willen wel graag dat dat meerjarig geprognosticeerd wordt. Dus die zullen we handhaven. Dank u wel.

Dat krijg je als je het continu over knoppen hebt, dan raak je helemaal van de kaart. Dank u wel, meneer Van Hardeveld. Ga uw gang, meneer Bosman.

Dank u wel, Voorzitter. Ik zal ze ook even langslopen. Amendement A gaat over de verruiming van keuzemogelijkheden met scenario B. Daarmee kunnen wij instemmen. Dat scenario spreekt over het verhogen van lokale heffingen, zoals de OZB en subsidie-inkomsten. En ja, wat de wethouder daarover heeft gezegd, laten we ons daarbij inderdaad aansluiten. Mevrouw Bruins zei het volgens mij ook: we moeten ons niet rijk rekenen, want subsidies zijn vaak incidenteel en zullen het structurele tekort niet oplossen. We moeten het dus altijd proberen. Voor amendement twee, over de dekking uit de reserves, alleen naar de toestemming kijken, lijkt me niet voldoende. In mijn inleiding had ik het al over bestaand beleid en met de toelichting die de heer Van Hardeveld eraan gaf, ja, maar we willen aan die knop niet draaien. Wij zijn tegen, want wij willen juist wel aan die knop draaien. Dus stemmen we tegen. Dan hebben we amendement 3 over de voorwaarden voor de OZB-verhoging. Wij vinden dat als we aan die knop zouden gaan draaien om de OZB te verhogen, we het aan de inwoners verplicht zijn om uit te leggen waarom we dat doen. Anders gezegd, wat gaat er verloren als we het niet doen? Daarom zullen we het amendement steunen voor meer duidelijkheid. De motie gaat over het slim leren benutten van financiering. Ja, ook daar sluiten we eigenlijk aan bij wat er al over gezegd is. We nemen mogelijk een amendement aan waarin we scenario B gaan toevoegen, en dit is wel erg de uitwerking daarvan waar je meteen kosten voor moet maken. Laat het college daar eerst op broeden. Het is ook gevaarlijk, en dat zit een beetje in de toelichting. Als je de indruk wekt dat je met het verhogen van subsidie-inkomsten, het streven daarnaar, op voorhand een verhoging van de OZB zou kunnen voorkomen, hè? Dat staat er letterlijk: "Het is een investering die zich dubbel en dwars zal uitbetalen en het voorkomt dat de OZB-betaler opdraait voor voorzieningen waar iedereen plezier van heeft." Dat staat er, en dat vind ik op het randje van populistisch, moet ik zeggen. De OZB is de enige structurele inkomstenbron waar de gemeente invloed op heeft. Hier herhaal ik eigenlijk in het kort wat ik in mijn eerste termijn zei. Voor GroenLinks geldt: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten, en dat willen we zo houden. Dus die motie steunen wij niet. Motie twee gaat over de tekorten en de zero-cost budgeting. Om te beginnen lijkt zero-cost budgeting ons een gevalletje van wensdenken, want budgetteren zonder kosten te maken lijkt lastig. Ik denk dat er zero-based budgeting wordt bedoeld. We moeten kijken waar de lucht in de uitgaven zit en die lucht proberen te laten ontsnappen. En ook hier geldt: ja, uit het eerste deel van de motie spreekt wat zorg en wij vragen inderdaad of dat terecht is. De wethouder heeft feitelijk al uitgelegd dat veel gemeenten die systematiek toepassen en waarom zouden wij daar strenger in zijn dan wat eigenlijk iedereen doet, en dat stapelen van inflatiecorrectie op inflatiecorrectie? Wat zeggen die getallen over 4 jaar dan? Op een gegeven moment nog. En dat tweede deel, nou, daar heeft de wethouder eigenlijk al een toezegging gedaan dat hij de raad zou willen informeren over hoe het proces van zero-based budgeting op dat moment ervoor staat en wat dan de plannen zijn. Dus ja, dat is al een toezegging en daarmee is dat deel in ieder geval niet meer nodig. Ja, als het in stemming komt, zullen wij tegen stemmen. Dank u wel.

Dank u wel, meneer Bosman. De heer Korkmaz.

Dank u wel, voorzitter. Wij blijven amendement A1 steunen, waarvan we ook mede-indieners zijn. Ook A2 steunen we nog steeds. Wat betreft A3, even kijken... Wat de OZB betreft, zijn we normaliter tegen een verhoging, tenzij het om een inflatiecorrectie gaat. Naar aanleiding van de beantwoording door de portefeuillehouder zouden we tegen zijn. Wat motie M1 betreft, wacht ik eigenlijk af wat de ChristenUnie nog gaat doen. Motie M2 blijven we aanhouden, de motie M2 van het CDA. Dank u wel.

Dank u wel, meneer Korkmaz. We gaan horen wat de heer Bruins van de ChristenUnie gaat doen.

Echt waar, dank u, voorzitter. Nu ga ik er maar voor zitten, voorzitter. Ik zal alle moties en amendementen even doorlopen; wij dienen ze allemaal mee in, behalve één amendement. Dat is amendement 3, maar dat zullen wij steunen. En wat betreft motie één, na beantwoording door de wethouder, zullen wij die terugtrekken.

Dank u wel, meneer Van Loon, 50PLUS.

Dank u wel, voorzitter. Wat betreft de amendementen en moties over de verruiming en de keuzemogelijkheid om scenario B toe te voegen: wij zijn mede-indieners, dus voor het CDA is de dekking uit reserves ook acceptabel. Daar zijn wij voor. Dan de voorwaarden met betrekking tot de onroerendezaakbelastingverhoging: in de coalitie is vermeld dat Barendrecht terughoudend is en blijft in het verhogen van lokale lasten. Volgens onze laatste informatie, vandaag in het AD, maken huiseigenaren in tientallen gemeenten zich grote zorgen over de kostenstijgingen van de laatste jaren. Kosten voor zowel de OZB als de riool- en afvalstoffenheffing rijzen de pan uit. Laten we ervoor zorgen dat onze inwoners het hoofd boven water kunnen houden; deze motie zullen we dus zeker steunen. Dan het slim leren benutten: wij zijn mede-indieners en staan voor duidelijkheid met betrekking tot de cijfers over het tekort en de zero-based budgeting. Ook daar zijn wij voor. Dat was het, dank u wel, voorzitter.

Dank u wel. Mevrouw Struik, D66.

Dank u, voorzitter. Ik doe mijn best om het hier georganiseerd te houden. We zullen amendement A1 combineren met A en B. Onze eerste reactie was: "Ja, dat is toch eigenlijk al gedaan in A." Maar de toelichting van de wethouder dat de subsidies dan extra erbij komen, is voor ons overtuigend. Dus zullen wij dit gaan steunen. Dan ga ik naar M1, die, begreep ik zojuist, wegvalt. A2 van het CDA wil ik even bekijken, met name de dekking van de reserves die aan de gemeenteraad moeten worden voorgelegd. Ook die is wat ons betreft overbodig, maar het riep wel een vraag op, met name de combinatie van deze en de OZB. Die vraag zou ik toch graag aan het CDA willen stellen, als dat mag. Nou, de vraag is eigenlijk: als wij die reserves niet mogen aanspreken van het CDA, wat ik uiteindelijk uit de uitleg begrijp, en we mogen ook niet aan de OZB-knop draaien, wat mogen we dan wel? Mogen we dan alleen nog maar gaan bezuinigen? Met andere woorden, moeten we voorzieningen schrappen, of welke andere mogelijkheden zien zij dan nog? Dus dat vind ik nog wel een belangrijk punt hierbij. Goed, zal ik dan eerst de rest doen?

Laten we eerst de vraag afhandelen, want dan is deze nog vers in het geheugen, en laten we even kijken of de heer Van Hardeveld überhaupt wil antwoorden. Meneer Van Hardeveld.

Ik sta te popelen, dank u wel. Het amendement stelt dat eventuele specifieke voorstellen voor dekking uit reserves aan de gemeenteraad ter instemming zullen worden voorgelegd. Dit betekent niet dat er in geen enkel geval ooit iets aan de reserves gedaan kan worden; alleen in heel specifieke gevallen wordt het aan de Raad voorgelegd. Dat is wat in het amendement staat. Volgens mij staat daar ook het antwoord op uw vraag, mevrouw.

Dank u, voorzitter. Ja, ik hoorde zojuist toch echt iets anders. Dat is een knop waar wij niet aan willen draaien. Maar goed, ik begrijp nu dat het wat subtieler is. We zullen hem toch niet gaan steunen, waren de woorden van de wethouder. Nou, volgens mij niet, maar dat maakt niet uit. Gaat u verder? Ik ga even verder kijken. We hebben het net gehad over twee dekkingen uit de reserves met betrekking tot inflatie en kostenstijgingen. Ja, ik vind het wel een opvallende motie, want we gaan dus wel zeggen: de kosten gaan we indexeren, maar de opbrengsten niet. Het lijkt mij logisch om dan beide te doen, hè? Dan heb je een eerlijk verhaal als je het hebt over eerlijkheid en transparantie. En volgens mij kun je die twee dan tegen elkaar wegstrepen, dus we zijn eigenlijk al goed bezig. Dus wat ons betreft, is deze motie overbodig. Ik ben wel heel blij te horen dat de zero-based budgeting naar ons toekomt, in de zin van: waar staan we nu en hoe gaat dat nu verder? Met die toezegging zijn we al blij, dus deze motie zullen we ook niet steunen. En wat betreft amendement 3, wat ons betreft is dat inderdaad wat in het coalitieakkoord staat, dus kunnen we deze op die grond steunen. Ware het niet dat die ook enigszins overbodig is, omdat het al een beetje is toegezegd. Maar goed, we gaan hem wel steunen. Dank u wel.

Dank u wel, mevrouw Bruijstens, PvdA. En dan kom ik bij de heer Schouten.

Ja, dank u, voorzitter. Ik zou graag even de amendementen en moties doorlopen. Bij amendement A, scenario B, met toelichting van de portefeuillehouder, zullen wij daarvoor stemmen. Amendement A2, even kijken, dekking uit de reserves alleen met toestemming van de gemeenteraad, ja, daartegen gaan wij stemmen. Daarbij wil ik nog opmerken dat het opbouwen van reserves geen doel op zich kan zijn. Het geld is van de inwoners en dat moet uitgegeven worden aan de verbetering van de riolering, groenvoorziening, sociaal beleid, enzovoort. Amendement 3, de OZB, ja, die gaan wij steunen. En dan hebben we nog de motie; nou, die was overbodig, dus daar gaan wij niet voor stemmen. Dank u wel.

Dank u wel, mevrouw Bruins, en meneer Schouten van Lijst Schouten, bedankt.

Dank u wel, voorzitter. Zoals gezegd steun ik amendement A1 en A2. Amendement 3 vind ik overbodig en het staatsbeleid is vervallen. En dan de motie van het CDA? Nee, want ik heb een toezegging gehoord, dus dat lijkt mij voldoende.

Als hekkensluiter, dank u wel, voorzitter, voor de behandeling van de amendementen en moties. Amendement A betreft een verruiming van de keuzemogelijkheden door scenario B toe te voegen, en dat steunen wij graag. Het is goed, zoals we uit de toelichting van de wethouder hebben gehoord, dat ook het inkomstenscenario zal worden meegenomen. Daar zal ik later op ingaan. Amendement A2 gaat over de algemene reserves. Dat is staand beleid en daarmee overbodig. Wat ons betreft zullen we daartegen stemmen. Amendement A3 hebben we zelf ingediend. Die zullen we handhaven en uiteraard laten staan. Wat betreft motie M1, die hebben wij mede ingediend. We zullen kijken... Oh, is die al ingetrokken? Dan heb ik dat gemist. Dank u wel, ik dacht dat iemand dat nog zou aankondigen. Excuses. Motie M2 is, door de beantwoording van de wethouder en de toezegging die daar is gedaan, wat ons betreft overbodig, en daar zullen wij niet op ingaan. Dank u wel.

Dank u wel, mevrouw Koenders. Hiermee kom ik aan het einde van de tweede termijn vanuit uw raad. Wethouder Prakke, aan u het woord voor uw tweede termijn namens het college.

Ja, dank u, voorzitter. Ik wil graag terugkomen op mijn eigen woorden, om altijd goed scherp te hebben wat ik zelf heb gezegd. Laat ik het zo zeggen: als ik de heer Van Hardeveld goed beluister, dan zegt hij – en het CDA – dat we terughoudend moeten zijn met de inzet van bestemmingsreserves. Dat we dat alleen in uitzonderlijke situaties moeten doen, als het echt kan helpen, en dat we daarmee naar de raad moeten komen om instemming te verkrijgen. Daarin zijn wij het eens; wij zien het alleen wel als een knop, omdat we inderdaad kunnen zeggen: als we straks 10 miljoen hebben van de Barendse Zoom, dan kunnen we met elkaar hier besluiten, als we daar een voorstel voor doen, om dat in te zetten om structurele lasten te dekken. Want anders komen we in de situatie dat we zeggen: we moeten de OZB verhogen of we moeten bezuinigen, terwijl onze reserve is opgelopen tot 25 miljoen, en dat zou ik gewoon zonde vinden. Dus volgens mij zitten het CDA en wij op dezelfde lijn. Wees prudent met het omgaan met het inzetten van die reserves. Kom naar de raad toe, maar de knop zie ik nog wel als een mogelijkheid om mee te nemen om uiteindelijk het gat te gaan dekken. Dank u, voorzitter.

Dank u wel, wethouder Prakke. Dan kom ik nu toe aan de stemming over dit voorstel. Zoals u weet, gaan we eerst de amendementen in stemming brengen. Daarna het voorstel zelf, wel of niet geamendeerd, en als laatste de overgebleven motie, aangezien motie één is ingetrokken. Als eerste het amendement A1, dat gaat over de verruiming van keuzemogelijkheden door scenario B toe te voegen. Fractie VVD: voor. GroenLinks: voor. PvdA: voor. CDA: voor. D66: voor. 50PLUS: voor. ChristenUnie: voor. Lijst Schouten: voor. Dit amendement is unaniem aangenomen. Dan ga ik naar amendement A2. Dat betreft de dekking uit reserves alleen met toestemming van de gemeenteraad. VVD: voor. GroenLinks: tegen. PvdA: tegen. CDA: voor. D66: tegen. 50PLUS: voor. ChristenUnie: voor. Lijst Schouten: voor. Dit amendement is aangenomen met 9 stemmen tegen en 10 stemmen voor. Vervolgens behandelen we amendement A3, dat voorwaarden stelt aan de zaakbelasting OZB-verhoging. VVD: tegen. GroenLinks: voor. PvdA: voor. CDA: voor. D66: voor. 50PLUS: voor. ChristenUnie: voor. Lijst Schouten: tegen. Met 13 stemmen voor en 6 stemmen tegen is ook dit amendement aangenomen. Nu gaan we over tot de stemming over het geamendeerde voorstel. Zijn er nog stemmen tegen? Nee? Dan is het geamendeerde voorstel bij acclamatie aangenomen. Dan ga ik naar motie nummer twee. Dat is de motie over duidelijkheid met betrekking tot de cijfers, het tekort en zero-based budgeting. VVD: voor. GroenLinks: tegen. PvdA: tegen. CDA: voor. D66: tegen. 50PLUS: voor. ChristenUnie: voor. Lijst Schouten: tegen. Deze motie is verworpen met 10 stemmen tegen en 9 stemmen voor. Hiermee komen we aan het einde van de behandeling van dit agendapunt.